Владина ЕУ-таназија

N.B. Во електронското издание насловот на колумната по грешка е „преименуван“ во „Владина ЕУ-танзанија“. Голема благодарност за фројдовскиот „лапсус линг(в)ам“ кој е близок со некои мои размисли од колумната „Мојата Африка“.

Не постои ниту интерес ниту политичка волја за започнување преговори со ЕУ. За тоа сведочи молчаливата и загадочна оставка на вицепремиерот Боцевски.

Еден од низата симптоми за безволноста на ВМРО-ДПМНЕ е анкетата спроведена од институтот „Павел Шатев“, злоупотребена како инструмент за обзнанување на вистинските политички приоритети на владејачката партија. Што ни порачаа со анкетата? Прво, дека рејтингот на ВМРО-ДПМНЕ е два и пол пати повисок од рејтингот на СДСМ. Второ, дека граѓаните се најмногу заинтересирани за укинување на шенген-визите (49,4 отсто), потоа за влез во НАТО (25,4 отсто), а најмалку за добивање датум за започнување преговори за членство во ЕУ (18,4 отсто ). Трето, дека 77,1 отсто од граѓаните одговориле потврдно на прашањето „дали треба да се промени Уставот на Република Македонија за да се дефинира бракот како заедница исклучиво меѓу маж и жена, односно да се отстрани можноста за склучување на хомосексуални бракови“?! Резил-татите покажаа дека владејачката партија е најмногу заинтересирана да го „билда“ сопствениот рејтинг и да избрка што повеќе незадоволни граѓани во земјите на ЕУ. Покажаа и дека ВМРО-ДПМНЕ претпочита да ја турка својата хомофобична агенда наместо инклузивната ЕУ агенда, која подразбира борба против стигмата и социјалното исклучување на припадниците на маргинализираните групи.

Во моментов, се чини нема ништо потрагично (и посмешно) од оптимистичката изјава на Боцевски дадена на 12 јуни во Вашингтон, дека „Македонија е подготвена уште утре да ги почне преговорите за членство во ЕУ“? Тогаш Боцевски на сите им порача дека имаме ем политички консензус ем државен капацитет за успешно завршување на преговорите. Вината за неотпочнување на преговорите ја лоцираше во ЕУ, која дозволила нашиот пат да води не преку критериумите на Копенхаген, туку преку блокадата на Атина.

По оставката на Боцевски, оваа прикаска се сруши како кула од карти. Исто како што претходно се срушија неговите прикаски за мали деца дека предвремените избори од 2008 биле фер и коректни цели 98 отсто и дека истата година сме исполниле дури 90 отсто од реперите. Но, за разлика од лани, на се' повеќе луѓе им станува се' појасно дека нема ниту политичка волја, ниту политички консензус за ЕУ и дека „реперите“ воопшто не се приоритет на премиерот Груевски. Токму затоа, одговорноста за неотпочнување преговори со ЕУ повторно треба да се бара кај „преродбеникот“ кој политичката енергија ја трошеше на надземно „билдање“ на сопствениот рејтинг и подземно минирање на ЕУ-агендата.

И оваа година Македонија повторно паѓа на испитот „политички дијалог“ во процесот на донесување на законите од ЕУ-агендата. Класичен пример за политички „монолог“ беше обидот за донесување закон за внатрешните работи без консултација со сите релевантни чинители, особено со здруженијата за човекови права. Нетранспарентната постапка поттикна оправдан сомнеж дека МВР сака да ја зајакне позицијата на полицијата на сметка на заштитата на човековите права. МВР комплетно ги игнорираше укажувањата дека постои голема опасност за преширока употреба на мерките за следење на комуникациите, како и препораките за воспоставување ефикасен и независен механизам за контрола врз работата на полицијата. Со одбивањето да воспостави ефикасни законски механизми за надворешна контрола врз УБК, Владата придонесе за јакнењето на имиџот на Македонија како тајно-полициска држава со „распашана команда“.

Премиерот обично ни доцни најмалку по половина час, а Владата ни доцни со месеци и години. Покрај пробивањето на предвидениот рок за донесување на закон за внатрешните работи (до 31 мај 2009), пробиени се и роковите за донесување на закон за изменување и дополнување на Законот за државните службеници, како и на Законот за заштитата од дискриминација, кои по многу одлагања требаше да бидат најпосле донесени до 30 јуни 2009.

Во експертските кругови, Законот за државните службеници веќе од поодамна на подбишега се нарекува закон за партиско вработување. Експертскиот извештај „Владата треба да се посвети 24 часа седум дена неделно на ЕУ-агендата“ го постави прашањето „дали Владата има некоја тајна стратегија за намалување на невработеноста преку вработување во државната администрација“. Со новите 2.416 државни службеници во 2008 и предизборните вработувања во 2009, Владата покажа дека воопшто не е заинтересирана за драстично намалување на бројката од 130.000 вработени во државната администрација, кои исцрпуваат половина од државниот буџет?! И после, ќе ни биде виновна светската економска криза?

Немањето политичка волја за донесување на закон за заштита од дискриминација е посебна приказна. Потребата за донесување на ваков закон е ургентна, кога ќе се земат предвид резултатите од мартовската анкета на МЦМС, според кои мнозинството граѓани не ги оправдуваат абортусот (64,9), хомосексуалноста (91,6 отсто), сексуалната работа (92,4 отсто). Овие резултати покажуваат дека исклучивоста во македонското општество расте во споредба со 2007 година, кога беше спроведен истражувачкиот проект „Инклузивноста на македонското општество“. Тогаш, како најголеми загрозувачи на моралот и на семејните вредности беа перцепирани лицата што имаат сексуални односи со лица од ист пол и сексуалните работници. Зависниците од дрога беа перцепирани како најголема закана за општеството. Најинтересно од се', избравме претседател кој предизборно тврдеше дека „нашиот систем не дискриминира никого“ и дека „хомосексуалците самите се жигосуваат и мислат дека се во подредена позиција“. Истиот тој човек ќе треба да го потпише законот за заштита од дискриминација (и врз основа на сексуална ориентација), кој е услов за визна либерализација. А што ако не добие „амин“ од неговите главни советници - верските поглавари?

Најочевиден симптом за владината ЕУ-таназија се оркестрираните напади врз Ерван Фуере кој везден не' потсетува дека само преку постојан и сеопфатен дијалог може да се постигне дух на консензус, без кој не е можно успешно спроведување на реформите. Оркестрираната медиумска хајка против Фуере е уште еден показател за сериозноста на проблемот на политичко вмешување во слободата на медиумите. Очигледно, за нашата влада опцијата демократски дијалог е исклучена. За неа има само две опции - политички монолог пред камерите или рецитација на декретите на вождот пред дневните вести.