(Еве, со задоцнување, ја постирам минатонеделната колумна која доживеа невиден атак во „Нова Македонија“)
Не е секој ден Илинден. Но, речиси и да нема Илинден, а да не ме обземат размисли за вечната метафизичка тема - односот помеѓу митот и реалноста. Овој пат бев инспириран од зборникот „Дамјан Груев (1871-1906): Сто години од неговата смрт (1906-2006).“ На крајот од книгата, по интересните историски статии, како прилог се дадени неколку народни песни за смртта на Груев. Според првата песна „Низ Петлец идат трима војводи“, Даме Греув славно загинал во битка, откако бил ранет во селото Русиново „здраво опсадено од Турци јаничари“. Како причина за смртта се наведува предавство: „Бог да убие нашита шпиони што предадоха славната чета“.
Втората песна е испеана од една бабичка, која во времето на настанот имала 29 години. Наместо храбра херојска борба од страна на војводите, опеана е малку поинаква верзија на настанот: „Низ Петлец идат трима четници / идат и питат за Русиново./ Па си ојдоа у Алаѓозо,/ па си запија рујното вино / рујното вино, лута ракија / па се опија, та не знаеја, та не знаеја на каде д’идат / та и затече турскио аскер, / та и затече, та и истепа.
Сосема случајно, еден ден откако ја прочитав песнава, заврзавме разговор со еден човек од Русиново околу „македонцките работи“. Не издржа срце мое „јуначко“, па го прашав што раскажувале неговите соселани за херојската смрт на Груев. „Нема ништо херојско во неговата смрт“, ми рече: „нашата историја не ќе да е верна“. Според кажувањата на неговите постари соселани, очевидци на настаните, Даме Груев бил „пијан како земја“, и тоа била главната причина зошто навреме не го напуштил селото, откако наишол аскерот. Во што да веруваме сега - во писанијата на нашите историчари, кои воопшто не го земаат предвид учинокот на „рујното вино“, ем „лутата ракија“, или пак во тоа што го раскажале и опеале очевидците?
Нејсе, без разлика каква била смртта на „апостолот на македонската слобода“, таа го означува симболичкиот крај на македонската револуционерна организација која останува и без „срцето на револуционерна Македонија“ (Гоце), и без „волјата на револуционерната Македонија“ (Даме). А еве што предупредувал пред почетокот на востанието „разумот на револуционерна Македонија“ (Ѓорче) за погубната и избрзана одлука на Солунскиот конгрес: „ако го прогласиме ова востание, ќе ја подбиеме идејата за сенародно востание за долго време, зашто ќе се кренат само во неколку околии“. Нејсе, „волјата“ не го послушала ниту „разумот“, ниту „срцето“, па „организацијата“ сепак се решила на кобното востание. Ѓорче бил сосема во право ем кога предупредувал дека сега е „невозможно сенародно востание“ ем кога претскажувал дека „ние ќе работиме против сами себе“. Тоа го потврдува и Никола Петров Русински, еден од противниците на востанието: „Востанието како ненавремено, неподготвено, непопуларизирано, неистовремено, неопшто, донесе последици - капитулација на ВМОРО и паѓање во плен, во прегратките на бугарскиот врховизам, кој пред тоа во текот на шест години се бореше со ВМОРО, додека не ја потчини и не ја разурна“.
Свесни ли сме што всушност славиме на 2-ри август во Крушево? Крвавите крушевски собитија се последица од (не)промисленото хушкање на Гарванов (поранешен лидер на антивмровско револуционерно братство) и лажното уверување на Сарафов дека со 300.000 армија „Бугарија ќе војува, ние само да дадеме повод“. Како резултат на остварувањето на желбата на Гарванов и на Сарафов (а без „волјата“, не ни можела да биде остварена), настрадува не само дотогаш престижната револуционерна организација, туку и голем дел од населението: „Настрадале 201 населено место, биле изгорени 12.400 куќи, 70.836 лица останале без покрив над главата, над 30.000 лица избегале, 8.816 лица биле убиени.“ (Историја на македонскиот народ, 1972). И за македонската трагедија децении по „Илинден“ можат да се кажат многу зборови. Со разгорувањето на пропагандите во Македонија почнуваат крвави долгогодишни меѓусебни пресметки помеѓу српските и „бугарашките“ чети, а по убиството на Иван Гарванов и Борис Сарафов (по наредба на Јане Сандански) се разгорува „братоубиствената“ борба во „организацијата“ која продолжува со децении.
Затоа, наместо да го воспеваме морбидното и самоостварливо пророштво на винопиецот Груев („Подобро ужасен крај, отколку ужас без крај“), на секој црн Илинден поарно е да се потсетуваме на пророчките думи на трезвениот Мисирков: „Револуциата на пролет ке бидит наи глупаото, шчо можиме ние да напраиме. Со револуцииата на пролет ке се користат само нашите неприиатели, коии си имаат само есапи, противни на нашите национални интереси.“
Ако Мисирков беше во право - а беше во право - тогаш редно е да си го поставиме прашањето, колку и да звучи на прв поглед еретички: Дали Питу Гули и неговите соборци „ја дале својата жртва кога тоа било најпотребно“ или, како што сугерира Мисирков, Даме Груев и другарите го направиле „наи глупаото, шчо можиме ниие да напраиме“? Наместо да ги прифатат неизбежните реформи, кренале неуспешна револуција, која со текот на времето се преобразила во национален мит.
Слично, не помалку еретичко прашање се наметнува пред нашата политичка елита и денес: Дали треба да се крене општонародно востание за одбрана на „името и идентитетот“, или да се прифати неизбежноста на евроинтегративните процеси, кои налагаат реформи, наместо опседнатост со митови и револуции.
За илинденскиот мит
8/12/2009во 00:47
Претплати се на:
Коментари на објава (Atom)
Мојот список со блогови
-
-
Hello world! - Welcome to WordPress. This is your first post. Edit or delete it, then start writing!Пред 6 месеци
-
Чипирање - чипиани идиоти ... - Пеоцесот на чипирање е одамна започнат. На чипирање сме осудени кога вадиме било кој личен документ кој мора да го носиме со себе - лична карта, пасош, к...Пред 4 години
-
Поддршката за СЈО не значи приврзаност кон идоли, туку кон идеали - Држава е збир од институции, а секоја институција е многу повеќе од збирот на поединците што работат во нив. Можеби авторитарните личности на кои им е стра...Пред 5 години
-
РЕШЕРИЕТО И ЖРЛБРТР- Во прилог е решението Ñ Ð¾ кое Ñ Ðµ Ð¿Ñ€Ð¾Ð³Ð»Ð°Ñ ÑƒÐ²Ð°Ð¼ за виновна за Ñ Ñ‚Ð¾Ñ€ÐµÐ½ прекршок и мојата жа...Пред 6 години
-
-
Изјава за BBC - Додека странските дипломати навистина можат да извршат влијание врз домашните политичари, не смее да се заборават неколку работи: прво, дека тие се водат п...Пред 14 години
-
Музика со леден швепс и со лимон - Некои бендови се осудени да прават одлична поп-музика, но никогаш да не станат суперѕвезди. Сепак, тоа не значи дека не свират супермузика, дека немаат су...Пред 16 години
-
-
-
-
-
-
>> <<
Text
Archive
Етикети
- веронаука (1)
- демократија (1)
- Европска конвенција за човекови права (1)
- Закон за лустрација (1)
- лустрација (1)
- Македонија (1)
- човекови права (3)
Recent Post
Category
- веронаука (1)
- демократија (1)
- Европска конвенција за човекови права (1)
- Закон за лустрација (1)
- лустрација (1)
- Македонија (1)
- човекови права (3)
Footer Widget 1
Footer Widget 3
Blogger Tricks
Blogger Themes
Catwidget4
Букефалистички парадокси: Филип („љубител на коњи“) стана воин без коњ.
Comments
topads
Footer Widget 2
Популарни објави
-
Еве, по осми пат имам прилика да учествувам на повеќепартиски парламентарни избори. На сите претходни избори имав дилеми дали да гласам и ...
-
Три години пред да дипломира се вработил како референт за извршување и правни работи во Јавно претпријатие. Во 2009 дипломирал и веднаш с...
-
(До Коља and Co. Unlimited) Значи така, темите што ги мигрираше ASN за етнонационализмот, граѓанскиот национализам, идентитетот, Македонија...
-
Експертскиот извештај нарачан од ЕК отвора повеќе прашања од јавен интерес во врска со постојната криза во Република Македонија: Кои се п...
-
Да се пофалам, си извадив чичка нов пасош. Вадењето нов документ за идентификација не би требало да остава никакви последици по личниот иден...
-
Барање за помилување на лицето Јован Вранишковски Почитуван Претседателу, Имајќи го предвид чл. 11 од Законот за помилување, според кој Прет...
-
Само што прочитав во текстот во „Време“ („Милениумска срамота“) дека крстот на Водно е висок 66 метри?!? Ти-ну, ни-ну, ти-ну, ни-ну...
-
И малите деца знаат дека акцијата на МВР против т.н. „криминално екстремистичка група“ е класичен спин кој треба да го сврти вниманието на ј...
-
Прочитајте што вели Милчо Манчевски: „Кога бев мал сакав да станам филмски режисер. Арно ама, немав врски за да ме примат на филмската ака...
-
Точно за еден месец ќе одбележиме 60 години од Универзалната декларација за човекови права, усвоена на 10 декември 1948. Во првиот член од п...
Популарни објави
-
Еве, по осми пат имам прилика да учествувам на повеќепартиски парламентарни избори. На сите претходни избори имав дилеми дали да гласам и ...
-
Три години пред да дипломира се вработил како референт за извршување и правни работи во Јавно претпријатие. Во 2009 дипломирал и веднаш с...
-
(До Коља and Co. Unlimited) Значи така, темите што ги мигрираше ASN за етнонационализмот, граѓанскиот национализам, идентитетот, Македонија...
-
Експертскиот извештај нарачан од ЕК отвора повеќе прашања од јавен интерес во врска со постојната криза во Република Македонија: Кои се п...
-
Да се пофалам, си извадив чичка нов пасош. Вадењето нов документ за идентификација не би требало да остава никакви последици по личниот иден...
-
Барање за помилување на лицето Јован Вранишковски Почитуван Претседателу, Имајќи го предвид чл. 11 од Законот за помилување, според кој Прет...
-
Само што прочитав во текстот во „Време“ („Милениумска срамота“) дека крстот на Водно е висок 66 метри?!? Ти-ну, ни-ну, ти-ну, ни-ну...
-
И малите деца знаат дека акцијата на МВР против т.н. „криминално екстремистичка група“ е класичен спин кој треба да го сврти вниманието на ј...
-
Прочитајте што вели Милчо Манчевски: „Кога бев мал сакав да станам филмски режисер. Арно ама, немав врски за да ме примат на филмската ака...
-
Точно за еден месец ќе одбележиме 60 години од Универзалната декларација за човекови права, усвоена на 10 декември 1948. Во првиот член од п...
Popular Posts this month
-
Еве, по осми пат имам прилика да учествувам на повеќепартиски парламентарни избори. На сите претходни избори имав дилеми дали да гласам и ...
-
Три години пред да дипломира се вработил како референт за извршување и правни работи во Јавно претпријатие. Во 2009 дипломирал и веднаш с...
-
(До Коља and Co. Unlimited) Значи така, темите што ги мигрираше ASN за етнонационализмот, граѓанскиот национализам, идентитетот, Македонија...
-
Експертскиот извештај нарачан од ЕК отвора повеќе прашања од јавен интерес во врска со постојната криза во Република Македонија: Кои се п...
-
Да се пофалам, си извадив чичка нов пасош. Вадењето нов документ за идентификација не би требало да остава никакви последици по личниот иден...
-
Барање за помилување на лицето Јован Вранишковски Почитуван Претседателу, Имајќи го предвид чл. 11 од Законот за помилување, според кој Прет...
-
Само што прочитав во текстот во „Време“ („Милениумска срамота“) дека крстот на Водно е висок 66 метри?!? Ти-ну, ни-ну, ти-ну, ни-ну...
-
И малите деца знаат дека акцијата на МВР против т.н. „криминално екстремистичка група“ е класичен спин кој треба да го сврти вниманието на ј...
-
Прочитајте што вели Милчо Манчевски: „Кога бев мал сакав да станам филмски режисер. Арно ама, немав врски за да ме примат на филмската ака...
-
Точно за еден месец ќе одбележиме 60 години од Универзалната декларација за човекови права, усвоена на 10 декември 1948. Во првиот член од п...
Popular Posts this week
-
Еве, по осми пат имам прилика да учествувам на повеќепартиски парламентарни избори. На сите претходни избори имав дилеми дали да гласам и ...
-
Три години пред да дипломира се вработил како референт за извршување и правни работи во Јавно претпријатие. Во 2009 дипломирал и веднаш с...
-
(До Коља and Co. Unlimited) Значи така, темите што ги мигрираше ASN за етнонационализмот, граѓанскиот национализам, идентитетот, Македонија...
-
Експертскиот извештај нарачан од ЕК отвора повеќе прашања од јавен интерес во врска со постојната криза во Република Македонија: Кои се п...
-
Да се пофалам, си извадив чичка нов пасош. Вадењето нов документ за идентификација не би требало да остава никакви последици по личниот иден...
-
Барање за помилување на лицето Јован Вранишковски Почитуван Претседателу, Имајќи го предвид чл. 11 од Законот за помилување, според кој Прет...
-
Само што прочитав во текстот во „Време“ („Милениумска срамота“) дека крстот на Водно е висок 66 метри?!? Ти-ну, ни-ну, ти-ну, ни-ну...
-
И малите деца знаат дека акцијата на МВР против т.н. „криминално екстремистичка група“ е класичен спин кој треба да го сврти вниманието на ј...
-
Прочитајте што вели Милчо Манчевски: „Кога бев мал сакав да станам филмски режисер. Арно ама, немав врски за да ме примат на филмската ака...
-
Точно за еден месец ќе одбележиме 60 години од Универзалната декларација за човекови права, усвоена на 10 декември 1948. Во првиот член од п...
2 коментари:
Тактичко доцнење со објава на колумнава?
Имам само едно прашање: Дали е во ред да не се сомневаме во кредибилитетот на таканаречените очевидци? Информација пренесувана усно од преку три колена и народни песни со сомнително потекло се покредибилни од вековни професионални историски истражувања? Што е следно, ќе се сомневаме во кредибилитетот на аналитичарите и експертите???
И не ми е јасно за каков невиден „атак“ се работи во текстот на „Нова Македонија“ („атак“? Што му недостига на нашиот збор „напад“?) Текстот е ист како и Вашиот, со факти и бројки и навистина не гледам зошто тој текст да се сфати како „атак“ а овој да не е претставен како „атак“ врз досегашните историски поимувања.
Објави коментар