Денови на црнила

Послушајте „патриоти“: „..Скопскиот окружен народен суд во состав: претседател - Панта Марина и членови - Лазар Мојсов и Коле Чашуле ја објави пресудата за кривичното дело на Методи Андонов - Ченто и неговите помагачи“ (дамнешна „Нова Македонија“). И Ченто беше „предавник“ во своето време.

Во „Македонска енциклопедија“ не се забележуваат имињата на судиите на „предавникот“: „Бил осуден на казна затвор во траење од 11 години (23 ноември 1946). Бил ослободен условно (септември 1955). Починал во Прилеп.“ Толку за неговото „ослободување“. Ниту еден збор за неговата болест. Ниту еден збор за тоа дека никој не сакал да му издаде пасош, за да се лекува.

Судиите на Ченто и ден-денешен се патриоти. За Панта Марина пишува дека „Бил претседател на Врховниот суд на Македонија (1949 и 1967 г.) и сојузен јавен обвинител (1967-1974)“. Ретко кој може да се пофали, како Лазар Мојсов, дека бил „претседател на Генералното собрание на ООН (1977-1978)“. Но, дали ќе имаше толку блескава политичка кариера ако не учествуваше во „патриотскиот“ процес против „предавникот“ Ченто? Ниту за прашањето, ниту за одговорот - нема место во „Македонска енциклопедија“.

Тешко бреме носел со себе Коле Чашуле, почесен член на МАНУ. Слично како „Младичот“ од неговата драма „Црнила“, Чашуле слепо му верувал на Централниот комитет кој решил да расчисти со опасниот „издајник“ и „изрод“ на нашиот народ. Во „Црнила“, „Младичот“ го повлекува чкрапалото, и го усмртува „предавникот“ Ѓорче Петров. Коле Чашуле пак става потпис на пресудата, иако знае дека процесот против „предавникот“ Ченто е наместен од лажните патриоти. Во драмата на Коле Чашуле, откако „Младичот“ сфаќа на кого извршил атентат, се самоубива. Во нашиот реален транзициски живот, откако Чашуле го објавува покајничкиот роман „Патот од себеси“, за покајувањето е награден со „Рациново признание“!

Во списанието „Блесок“ (наслов-антипункт на „Црнила“) го прочитав освртот „Коле Чашуле: апсурдист и/или антиутопист“:“ Во ‘Црнила’ се јавува и една аналогија на Големиот брат, а тоа е самата Организација, апстрактна, недефинирана Сенка која стои (постои или не постои навистина) некаде во позадината“. „Црнила“ започнува со предупредувањето: „Лицата и настаните во оваа драма се измислени. Секоја сличност со постојните тогаш лица е случајна и ненамерна.“ Продолжува со стиховите на Анте Поповски: „...Не ме уплашија векови со нож од туѓа рака / Ме плаши час од рака своја в плеќи“. Јасна Котеска, пишувајќи за книжевниците кои го жигосувале татко и како „предавник“ („Комунистичка интима“ - „Поезијата помеѓу паланката и тајните служби“) прашува: „Зошто дури и поетот, како гласноговорник на интимните исповеди на луѓето, чувствувал потреба секоја интимност автоматски да и ја пласира на полицијата? И одговара: „Во системот во кој сите се виновни додека не се докаже спротивното, луѓето кои сакаат каков-таков успех, мора да се подложат на системите на полициското кодошење, за да го одржуваат својот успех“.

Во овие „Денови на црнила“ некои упорно се трудат да го одржат во живот системот во кој сите се виновни додека не се докаже спротивното. Користејќи ги придобивките на „системите на полициското кодошење“, самопрогласените „патриоти“ јавно линчуваат „предавници“ преку јавниот сервис за медиумско „кодошење“, отворено со „народот“.

Сакам да ги потсетам членовите на владејачката партија (најзаслужни за воскресението на дискурсот „патриоти-предавници“) на еден симптоматичен настан од 1991 - првиот повеќепартиски парламент. „Вечер“ објавува фотографија од настанот под која пишува: „Дали само македонската или македонската и југословенската химна заедно - беше прашање околу кое првите македонски парламентарци водеа долга дебата во која имаше и ниски удари и подметнувања. На крајот се интонираа двете химни. И, додека сите членови на Парламентот стоеја, еден од пратениците на ВМРО-ДПМНЕ си го искористи „своето“ право при интонирањето на југословенската химна демонстративно да седи!“ На фотографијата беа прикажани членовите на ВМРО-ДПМНЕ кои гордо стојат додека се интонира југословенската химна, со фокус на единствениот „предавник“ на југословенското дело. „Нова Македонија“ објави реагирање на боречката организација на Титов Велес („Титов Велес е се' уште Титов“): „На седницата беше осуден и некултурниот однос на пратеникот од ВМРО-ДПМНЕ, Зоран Китев, од Титов Велес, кој единствен од сите пратеници седеше при интонирањето на југословенска химна за време на конституирањето на новиот македонски парламент.“

Се разбира, она што во 1991 на многумина им изгледаше како чин на предавство, денес им изгледа како врвен чин на македонски патриотизам. Но, уште поинтересно: Зошто за патриотот Китев нема место во „Македонска Енциклопедија“, а има за многумина негови сопартијци кои гордо стоеја при интонирањето на „Хеј Словени“?

Денес, за едни „патриоти“ некои прашања не заслужуваат одговор, а за други, патриотизмот се состои во „смелоста“ да не се поставуваат никакви прашања: „Денес, мила моја, може да се остане жив единствено ако не се праша, ако не се знае ништо, ако не се има очи и мисла за ништо од сево ова што станува околу нас.“ (Иван на Неда, во „Црнила“).

Наместо заклучок, уште еден цитат од „Црнила“, за денешните „патриоти“ кои со неподнослива леснотија прогласуваат предавници („За неговата улога ќе суди историјата...“): „Во ова писмо, оној Младич, ме нарекува... предател. И ми се заканува со Историјата. (...) Е, драги мој,... Можеби, сето тоа, во некоја друга Историја и да е ново. Во нашата - не е. Во македонската историја, драги мој, има само... предатели... досега барем.“ Циникот Луков, ја прогласува македонската историја за врховен циник, токму пред да биде убиен од Неда. Поентата на „Црнила“ лежи во зборовите на Фезлиев, кој ја презема одговорноста за убиството на Луков: „Оставете ми ја мене можноста преку сево ова да се извлечам од моите црнила и да му се оддолжам на тоа што сум бил и јас некогаш - младич.“