Етничко македонско знаме?

„Све је исто ко и лани...?“
Во ланскиот пост Албанско знаме, Iacovibus поентираше:

„И не случајно, кога еден другар, Албанец (кој денес го славеше денот на неговото знаме) ме праша: „Кога е Денот на македонското знаме?“ јас останав без одговор. Сакав да прашам кое знаме. Ѕвездата, Лавот, или Пропелерот?
Ма, не е важно...“

Важно е, или не е важно, прашање е сега!?!

За „Македонската студентска унија“ прашањето е поважно од бедниот студентски стандард. Со нивниот проект „Зајакнување на македонската национална свест, тие ќе доделуваат „бесплатно знаме за секој студент со индекс“, кој ќе се појави на 1 декември 2007 година во 12 часот во Студентскиот дом „Кузман Јосифовски - Питу“.

„Разбуди се“ - со кое знаме?
Но, кое знаме ќе се дели - прашање е сега?

На нивниот плакат се прикажани три знамиња: црвено знаме со сонцето од Кутлеш (најгоре), црвено знаме со жолт лав со круна и две опашки (во средина) и државното знаме (најдолу).

Текстот на плакатот отвора неколку дилеми:

Како да се интерпретира изразот „Македонска национална свест“ - во етничка или во граѓанска смисла?

На кој „народ“ се мисли во песната „Народе македонски...“ - на етносот, или на демосот?

Што бара ликот на Александар Велики?

Ако претпоставиме дека „Македонската студентска унија“ сака да ја зајакне „националната свест“ на сите студенти независно од нивната етничка припадност, тогаш зошто на плакатот не стои само државното знаме на Република Македонија?

Ако претпоставиме дека „Македонската студентска унија“ сака да ја зајакне етно-националната свест на студентите со македонска етничка припадност, тогаш логично се поставува прашањето кое е етничкото македонско знаме?

Еве што вика „тетка вики“:

„Етничкото македонско знаме кое се користи од Македонците во Македонија и насекаде низ светот е приказ на 16 зрачното сонце од Кутлеш на црвена основа.“ (Етничко македонско знаме)“

Да се потсетиме, тоа знаме беше државно знаме до 1995 година.

Дали сите етнички Македонци го прифаќаат ова знаме како свое етничко знаме?

Еве, јас не го прифаќам тоа знаме како мое етничко знаме. Познавам многу други Македонци кои не го прифаќаат ова знаме како етничко македонско знаме. Познавам и етнички Македонци кои не би се определиле за ниту едно од понудените три знамиња. За некои, етничкото македонско знаме е црвено-црно, за некои, знамето што се веело на Крушевската Република. И меѓу оние кои се определуваат за знаме со лав, постојат разијдувања во однос на положбата и изгледот на лавот.

Не го прифаќам како мое етничко знаме ниту државното знаме на Република Македонија. Тоа е државно знаме, знаме на сите граѓани независно од нивната етничка припадност.

И, како сега да се реши постојниот парадокс - сите етнички заедници можат да си вејат свои знамиња, освен македонската етничка заедница?

Уставни дилеми и небулози
Според Уставот, „Припадниците на заедниците имаат право слободно да го изразуваат, негуваат и развиваат својот идентитет и особеностите на своите заедници и да ги употребуваат симболите на својата заедница“. (чл. 48).

Дали тоа значи дека како припадник на македонската заедница, имам право слободно да ги употребувам симболите на својата заедница?

Интерпретацијата на Уставниот суд е дека „припадниците на заедниците кои не се мнозинство во Република Македонија имаат уставно утврдено право заради изразување, негување и развој на својот идентитет и особеностите на своите заедници да ги употребуваат симболите на својата заедница.“

Меѓутоа, во уставот не пишува „припадниците на заедниците кои не се мнозинство во Република Македонија“, туку само „припадниците на заедниците“!!!

Впрочем, еве што вели Уставниот суд во истата одлука:

„Тргнувајќи повторно од содржината на Амандманот VIII на Уставот, произлегува дека во него не се предвидува право на употреба на симболи на припадниците на заедниците според нивната процентуална застапеност на ниво на единицата на локална самоуправа, туку такво право е дадено на сите припадници на заедниците без оглед на нивната процентуална застапеност.“

Дали и јас како етнички Македонец, независно колку етничките Македонци се процентуално застапени на општинско ниво, можам да се повикам на правото на употреба на етнички симболи?

Иако Уставниот суд ги признава „правата на сите припадници на заедниците да ги употребуваат симболите на својата заедница со цел изразување, негување и развој на својот идентитет“, во истата одлука на едно место судот ги поистоветува „припадниците на заедниците“ со „националните малцинства“:

„Судот имаше предвид дека почитувањето на општоприфатените норми на меѓународното право е една од темелните вредности на уставниот поредок на Република Македонија, од каде произлегува и правото на националните малцинства, односно кај нас припадниците на заедниците слободно да го изразуваат, негуваат и развиваат својот идентитет и особености.“

Во истата одлука, Судот ги противставува „припадниците на заедниците во Република Македонија“ со „припадниците на мнозинството“ при што се добива впечаток дека „припадници на заедници“ се само „припадници на малцинствата“:

„...неспорно е дека припадниците на заедниците во Република Македонија можат да го уживаат уставно утврденото право, на начин што ќе овозможи почитување на националното законодавство и правата на другите, посебно правата на припадниците на мнозинството...“

Што значи „заедница“?
Но, во нашиот Устав изразите „заедници“ и „припадници на заедници“ не се користат исклучиво во смисла на „малцинства“ и „припадници на малцинства“: „Соодветна и правична застапеност на граѓаните кои припаѓаат на сите заедници...“; „Републиката гарантира заштита, унапредување и збогатување на историското и уметничкото богатство на Македонија и на сите заедници во Македонија...“

Ако терминот „заедници“ би се користел исклучиво во смисла на „малцинства“, тогаш би бил плеоназам изразот „заедниците кои не се мнозинство во Република Македонија“.

Ако терминот „заедници“ би се користел исклучиво во смисла на „малцинства“, тогаш што бараат седум етнички Македонци во „Комитетот за односи меѓу заедниците“?

Зошто не се вее знамето на македонската етничка заедница?
За да се даде одговор на ова прашање, се чини, треба прво да се одговори на прашањето: Кое е знамето на македонската етничка заедница?

Кој одредува кое ќе биде знамето на одредена етничка заедница?

Што ако дел од припадниците на етничката заедница претпочитаат едно знаме, а други делови други знамиња?

Идејата на оваа колумна беше да покаже дека воспоставената тиранија на етничкиот идентитет доведува до бројни парадокси и поделби.

Измисливме со закон етнички знамиња и онаму каде што претходно ги немаше.

Логиката на етничката симболичка диференцијација налага и етничките Македонци да изберат знаме на својата заедница кое ќе се разликува од државното.

И тоа не само знаме, туку и други етнички симболи.

Што ќе се случи ако мнозинството етнички Македонци го изберат како свое црвеното знаме со сонцето од Кутлеш?

За инат на комшиите, се е можно?