Мајстори на спектаклот

7/23/2008

По спектакуларната свадба на градскиот стадион во Прилеп, Македонија остана вчудоневидена: Која е тајната на успехот на поранешниот семкар Сефо? Како од локален продавач на семки се станува успешен светски бизнисмен што може да си дозволи толку скапа свадба и уште поскапи свадбени подароци - стан во Брисел, најнов модел на „ферари“ и засега непознати оки злато за снаата?
Колку и да изгледа мистериозна, тајната на успехот на Сефо може да се објасни на мошне едноставен начин. Уште како мал, Сефо станал свесен и почнал да живее согласно со филозофските сфаќања на Ги Дебор објавени во неговото дело „Општество на спектаклот“ (1977)!
Знам, повеќето од вас мислат дека во моментов се шегувам. Од каде прилепскиот семкар би можел да го познава прочуеното филозофско дело на Ги Дебор кога Сефо, за разлика од нашиот премиер, ја немал таа среќа да дипломира економија на престижниот Економски факултет во Прилеп? Но, изгледа дека семкарот Сефо имал поголема среќа. Тој дипломирал економија на уште попрестижен факултет - прилепскиот градски стадион и прилепските улици, места каде што живеењето согласно со максимите на Ги Дебор било прашање на негов животен опстанок! Еден мал осврт кон сеќавањата на Сефо од неговите семкарски денови може да фрли повеќе светлина врз тајната на неговиот животен успех.
Тајната на успехот на Сефо лежи во филозофската согледба на Ги Дебор дека спектаклот претставува доминантен модел на живот во модерните општества! Уште од мали нозе Сефо научил дека пропагандата, рекламирањето и забавата се посебни манифестации на спектаклот. Научил дека во општеството на спектаклот нема ништо посвето од илузијата. Ако ги анализирате неговите изјави, можете да дојдете до согледбата дека уште како семкар Сефо бил мајстор на спектаклот, дефиниран од Ги Дебор како „социјална релација помеѓу луѓето која е посредувана со слики“. Може ли да си замислите посликовит, поживописен и пооригинален начин на продавање сончоглед од прочуената реклама на Сефо, која се памети и по толку години: „Едар ми е, крупен ми е, топол ми е, сочен ми е... сончогледот“, викал Сефо по прилепските улици, а бизнисот му цутел и цутел.
Откако сфатил дека капиталистичкиот живот е неизмерна акумулација на спектакли, Сефо се преселил на Запад и почнал таму да создава спектакли. Станал професионален организатор на спектакли во дискотеки и ресторани, а во неговата вештина да создаде спектакл и самите се уверивме. Свадбата на Сефо со години ќе се памети и за неа од генерации на генерации ќе се раскажува.
Знам, некои од вас ќе ми забележат: Зошто правиш споредба помеѓу нашиот премиер Никола Груевски и поранешниот прилепскиот семкар Сефо? Каква врска има животната филозофија на Сефо со животната филозофија на Груевски? Колку и да изгледа чудна на прв поглед, и споредбата помеѓу Сефо и Груевски може да се објасни на мошне едноставен начин.
Имено, и Груевски, како Сефо и Ги Дебор, уште од мали нозе сфатиле дека живеат во општество на спектаклот. Груевски имал добра можност да го согледа тоа не само на театарските штици, туку и во боксерската арена. Ако направиме мал осврт на начинот на кој владее Груевски, можеме да дојдеме до заклучокот дека и Груевски е мајстор на спектаклот, мајстор на пропагандата, рекламирањето и забавата.
И за премиерот нема нема ништо посвето од илузијата - „највисокото ниво на илузија, е највисокото ниво на светост“ (Фоербах). Кога станува збор за вештината за создавање колективна илузија, Груевски е веќе прочуен мајстор, професионалец што политиката ја сфаќа како акумулација на спектакли. Накусо, тајната на политичкиот успех на Груевски е во тоа што тој е успешен организатор на политички спектакли.
Ретки се политичките мајстори на колективни илузии како Груевски, кои можат за толку кратко време невидениот дебакл во Букурешт да го претворат во невиден политички спектакл, за драматично да го зголемат сопствениот политички рејтинг. Само успешни мајстори на пропагандата и рекламирањето може да создадат колективна претстава дека се бескомпромисни борци за уставното име, „нашиот идентитет“ и човековите права на Македонците - без разлика од каде се.
Со Груевски на чело, македонското општество станува се' повеќе општество на спектаклот, општество на колективната илузија. Груевски продолжува да прави политички спектакли и по спектакуларната предизборна кампања. Продолжи да ги гради спектакуларните цркви и музеи. Продолжи да испраќа рекламни писма правејќи сега политички спектакл од драмата на илјадници македонски бегалци. Собранието почна да носи закони со спектакуларна брзина. Министерствата и владините агенции продолжуваат со спектакуларните кампањи. „Фамилијата“ спектакуларно ја зајакна независноста на судството воспоставувајќи кумска врска помеѓу парламентарната и судската власт. Министерството за внатрешни работи продолжува со спектакуларни акции и со спектакуларни апсења. Дури и декласираната опозиција почна да сфаќа дека живее во општество на спектаклот, па спектакуларно го напушти Собранието.
„Едар ми е, крупен ми е, топол ми е, сочен ми е... рејтингот“, вика Грујо по македонските медиуми, а политичкиот бизнис му цути и цути.

6 коментари:

Анонимен рече...

:)

Vlado Apostolov рече...

Жаре, топ колумница!

Анонимен рече...

Екстра текстче. :-)

Unknown рече...

Фала, па да читам уште подобри текстчиња од вас :)

Анонимен рече...

:)

Корекција: книгата е објавена 1967, а филмот '73...веројатно и наскоро ќе го гледаме некаде низ Скопје...

„With the term spectacle, Debord defines the system that is a confluence of advanced capitalism, the mass media, and the types of governments who favor those phenomena.“

Очигледно е дека помалку ирнонизираш со терминот „спектакл“ кој има многу пошироко значење кај Дебор и се одесува на животот редуциран збирот од глетки/спектакли...

Во секој случај убаво што се спонуваат ситауционистите...

Unknown рече...

Благодарам за корекцијата.

Мојот список со блогови

>> <<

Text

Archive

Recent Post

Архива на блогот

Footer Widget 1

Footer Widget 3

Blogger Tricks

Blogger Themes

Catwidget4

Букефалистички парадокси: Филип („љубител на коњи“) стана воин без коњ.

Comments

topads

Footer Widget 2

Популарни објави

Популарни објави

Popular Posts this month

Popular Posts this week