Вицовите и идентитетот

5/29/2008

Еве и одговор на постот Bulgarian News Dissection - 3.

Како прво, велиш дека во бугарскиот фолклор нема такво нешто како вицови за Македонци. Признавам дека не сум добар познавач на бугарскиот фолклор, но сепак имам впечаток дека има посебна класа вицови за Македонци.

Търновец раскажа неколку такви вицови, лично имам чуено барем дваесетина вицови за Македонци додека бев пар месеци во Софија во 2002. И на бугарските сајтови можат да се прочитаат повеќе македонски вицови.

Како второ, твојот контра-аргумент „Има вицови и за Шопи, па оттаму не следува дека има посебна нација на Шопи“ е аналоген со аргументот „Има вицови за Блондинки, па оттаму не следува дека има посебна нација на русокоси“. Накусо, ја промашува метата. Мојата теза е дека кога Бугарите кажуваат вицови во кои најмногу се понижуваат и исмеваат Македонците тие не кажуваат вицови за Македонци-Бугари. Само запрашај се, дали кога Бугарите го кажуваат вицот „Луно, Луно земјо македонска“, или пак вицот „Двама македонци – дружина, трима македонци - дружина со предател“ ги исмеваат Македонците како Бугари или како нешто културно различно од себе?

Како трето, тврдиш дека фактот што „Дневник“ објавил цел напис за Македонски вицови покажува дека Македонците имаат проблем со нивниот идентитет, проблем кој трае речиси 20 години. Иако заклучокот е невалиден, се согласувам дека Македонците имаат проблем со нивниот идентитет, и тоа е проблем кој трае многу повеќе од 20 години. Повеќе пати сум пишувал на таа тема. Но, зарем Бугарите немале и немаат проблем со својот идентитет? Кажи ми една нација што немала и нема проблем со својот идентитет. Поимот „национален идентитет“ е проблематичен поим. Главниот проблем е тоа што Македонците почнаа да ги сфаќаат премногу сериозно идентитетските проблеми, не само поради секојдневните повреди на личното достоинство, туку и поради тоа што постојаното оспорување од страна на Грците и Бугарите станува основна препрека за интегрирање на Република Македонија во ЕУ и НАТО.

Замисли си ја само следнава хипотетична ситуација. Како би се почувствувал кога би дошол на гости во Скопје и би ти го кажал следниов виц: „Што ќе стане од Вени Марковски доколку се искапе во Охридско Езеро? – Чист Македонец, и едно корито нечиста вода.“ А вицови на тема „Ако се изкъпе един македонец, какво ще случи?“ морав да слушам секој втор ден во Софија. Денеска слушнав и една мошне сиптоматична исповед од една познаничка која не живее во Македонија: „Никогаш не сум се чувствувала толку Македонка како во Софија“. Потребата за изразување на националниот идентитет е правопропорционална со степенот на неговото оспорување.

Главниот проблем е во елементарното непочитување на човековото достоинство и правото на изразување на идентитетот, без разлика каков е. Вицовите се само симптом.

9 коментари:

Търновец рече...

Жарко, да ти кажам некой от любимите вицове на моят дедо. Той беше от Предбалкана - Северните поли на Стара Планина. Балканджии се викат хората кои живеят по тея краища на България. на 30-40 километра на север от там започва полето на Дунавската равнина. Та дедо ми казваше за лугето от полето - "Балкана ражда човеци! А полето само тикви" ... Тея па от полето имат контра виц - "Полето ражда всичко, а Балкана само криви сливи". :))) Е сега ми кажи дали тие взаимно не се възприемали като нешто културно различно од себе и не се понижували и негирали?

Аз не казвам че няма стари вицове , още от Възраждането, но тия които цитираш и които аз ти казах, в мнозинството са си модерна креация , в следствие на развитието на отношенията от двете страни на границата в последните децении.

За преди 100-150 години според мен е истина, че Балканджии са майтапели Родопчани , Шопи и Македонци както са майтапели тея от полето , само че за различния им диалект да речем и обратното. Македонците са майтапели много па Шопите. Мора да имаш чуено вицове за Шопи от Македонския фолклор ? После кога почва борбата и се основава ВМРО после Берлинския Конгрес, Македонците почват да майтапят тея от София, че са "меки Марии", а че македонците са големи юнаци и "най-квалитетни бугари" ... тея от Княжеството па ги майтапят, че немат обноски и са прости и не учени и т.н. и т.н. ...

А сега ке ти кажа как се почувствувах кога бех дошол на гости во Скопје предната година. Беше точно съботата, кога беше финала за Евровизия ... На годеж бех и имаше така 20-30 младежи между 25-30 годишни и гледахме на едно ТВ как иде финалето. Първото кое ми направи впечатление беше че повекето не им дремеше за Каролина Гочева, а подкрепяха сръбската изпълнителка. Лошо нема - секой има право да избира, свое или чуждо. Ама кога дадоха студиото в София, и нашата репортерка още не си беше отворила и устата да говори ... се почна едно викане , свиркане, псуване "Пичка ви татарска!" и т.н. и т.н. .... Ей бога ми! На никое друго место по света не съм се чувствал по мразен отколкото в Скопие, повярвай ми. Едно са вицовете Жарко , друго е чистата и сляпа омраза коя видях в очите на тея млади луге в Скопие , повечето от които знаят за България само от телевизията и вестниците ... Нема да го забравя това никога!

Затова и сметам , че сме културно различни вече с вас. Най-вече защото вие 80 години живяхте в Югославия. Темата „Ако се изкъпе един македонец, какво ще се случи?“ не е прашанье за мен. Отдавна съм я изхвърлил нечистата вода барабар с мърлявото дете ...

За финал еве ти още нещо много интересно относно твоето прашане "Бугари - Македонци-Бугари" писано от Кузман Шапкарев преди повече от един век.

“И чудно е името “македонци”, което наскоро, едвай преди 10-15 години ни натрапиха и то отвън, а не както някои мислят - от самата наша интелигенция. Най-първо това народно уж име дадоха ни гърците, като първа стъпка към окъснелото вече погръчвенье, а после нашите софийски “родолюбци” окачиха го на главите ни официално вече, като ни нарекоха и ни наричат не македонски българи, а просто македонци. Народът, обаче, в Македония не знае нищо за това архаическо, а днес с лукава цел от една страна и с глупешка от друга, подновено прозвище; той си знае по-старото: бугари... Той нарича “бугарски язик” своето македоно-българско наречие...”

Със здраве!

Хесапов рече...
Авторот го отстрани коментаров.
Анонимен рече...

Да твърдиш, че наличието на вицове за македонци е доказателство за съществуването на македонски идентитет е пълна глупост! Пък да твърдиш, че тези вицове обиждат македонската нация е глупост на квадрат.
В българският фолкор има вицове за много други териториално определени хора в България. Вицовете за габровците /град Габрово е в Северна България, близо до Велико Търново/ са много повече от вицовете за македонци. Има книги с вицове за габровци - известни скъперници. Също така има вицове за мокри /живеещите покрай река Дунав/, вицове за граовци, живеят западно от Перник и говорят на "уъ" вместо "л". Вицове за шопи. Има много вицове за чирпанлии /град Чирпан/, известни твърдоглавци. Даже знам един за чирпанлията и македонеца, които се състезавали на кой му е по твърда главата и ковали пирони с нея.
Повечето от тези вицове са измислени, още когато Македония не е била измислена, като държава и никой не си е представял дълбокото тълкуване на този факт в днешно време. Ако животът ражда вицове за македонци сега, то е защото има достатъчно поводи за това и те се създават от самите македонци най-вече...
Никой в България не оспорва личното достойнство на македонците, но не приемаме агресията към нашта история и култура. Същото мислят игърците. Когато македонците приемат най-после, че са коминтерновска рожба и престанат да съчиняват история и минало от чуждите история и минало нещата ще си дойдат на местата...
...Само като прочета някъде, за гордите потомци на Ал.Велики или пък за "македонскиот цар Самуил", се чудя да плача ли, да се смея ли?
Гарабед и Киркор

Анонимен рече...

Велиш: Никой в България не оспорва личното достойнство на македонците - а во истата реченица ги навредуваш нарекувајќи ги „коминтерновска рожба“.
Ај, престанете да се брукате и да не понижувате. И вашата историја и минато се исто толку сочинети како и нашата.
И вие не сте ништо помалку за смеење и за плачење.

Анонимен рече...

И вашата историја и минато се исто толку сочинети како и нашата.
И вие не сте ништо помалку за смеење и за плачење.


В това е проблемът - че всичко ни е едно и също, но вие, македонците, упорито твърдите, че сте нещо по-различно.

Igor Stojanovski рече...

Трновец,
Една молба - пишивај на англиски, ништо не те разбирам на бугарски...

Инаку дискусииве ви се досадни, факт е дека пласираш хегемонистички теории со тоа што не му дозволуваш на некој да се легитимира како различен...

Инаку ме заболе за националниот идентитет на која било нација без разлика дали е македонската или бугарската која бај д' веј е производ на историски фалсификат затоа што бугарската држава ја имала позицијата на моќ да ја создаде таа вештачка творевина наречена „бугарска нација“...

Анонимен рече...

Mislam deka pishuvam na latinica. Postojam? Tuku ona so rusokosite arguментот, апсолутно не држи. Не знам каде точно го прочитав, ниту пак дали некој го истакна истото како и јас: „рускоса„ не е национална припадност. Вицевите со русокоси, докажува дека има русокоси луѓе. Претежно од женски пол и род:).
Туку твојата колумна ја читав после часови во Сопотско на пијачка со Илина:) и мезе, и топло ја препорачав да се искористи како материјал по предметот „Фолклор и фолклористика„. И тоа совршено ќе се вклопи. На оваа тема, го имаме само текстот на Владимир Мартиновски „Имаголошки аспекти на балканскиот виц„... На Илина веќе и* го дадов твојот мејл, па веројатно ќе се договорите... Добро ќе биде да препорачаш, и не само за фолклор&фолклористика и не само твои текстови. и поздрав.

Unknown рече...

Фала етна, па ај да се видиме и на чајче-муабет :)

Анонимен рече...

mozhe ushte utre... vuna na antropo/etnologija so drugarchinjata kje nastapi, na tema 68-08... pa ajde... dobra prilika... ajde, ke ti i po telefon ke te skontaktiram, vo sluchaj da ne ja vidish porakava...

Мојот список со блогови

>> <<

Text

Archive

Recent Post

Архива на блогот

Footer Widget 1

Footer Widget 3

Blogger Tricks

Blogger Themes

Catwidget4

Букефалистички парадокси: Филип („љубител на коњи“) стана воин без коњ.

Comments

topads

Footer Widget 2

Популарни објави

Популарни објави

Popular Posts this month

Popular Posts this week