ГЕМ: Реакција на соопштението на МВР за инцидентот во Струга

Граѓани за Европска Македонија

Соопштение до медиумите

по повод информацијата на МВР – „По нарушувањето на јавниот ред и мир во Домот на културата во Струга: Прекршочни пријави против 10 лица“

Утрото по немилиот инцидент во Струга од 19.02.2009, тројца претставници од граѓанската иницијатива „Граѓани за Европска Македонија“ (Жарко Трајаноски, Бранко Героски, Владимир Милчин) го пријавија настанот во СВР Охрид. На приемот кај љубезниот охридски Комесар за јавен ред и мир го опишавме инцидентот и побаравме МВР да преземе соодветни мерки против насилниците. Укажавме дека неколку лица го спречија јавниот собир (седмиот дијалог со граѓаните што требаше да се одржи во Струга) упатувајќи сериозни закани за употреба на сила, како и клевети и навреди кон организаторите. На прашањето зошто не сме го пријавиле настанот во Струга, одговоривме дека не сме се чувствувале безбедно.
Неколку дена подоцна на сајтот на МВР беше објавена информација „По нарушувањето на јавниот ред и мир во Домот на културата во Струга: Прекршочни пријави против 10 лица“. Според датумот на информацијата - „25.02.2005“ – се добива впечаток дека МВР е назад со времето цели четири години!

Ја свикавме оваа прес конференција, меѓу другото, и за да укажеме дека објавената информација на сајтот на МВР е полна со невистинити и тенденциозни тврдења.
Првата невистина е дека трибината била „организирана од здружението на граѓани “За Европска македонија““ (при што зборот „македонија“ – намерно или не – е напишан со мала буква). Дали МВР има толку слаби капацитети за истрага што не е во состојба да открие дека трибината не беше организирана од здружение на граѓани, туку од граѓанската иницијатива „Граѓани за Европска Македонија“, со логистичка подршка на Фондацијата Институт за Отворено Општество Македонија (ФИООМ)?
Втората невистина е имплицитно содржана во тврдењето „Нарушениот јавен ред и мир, организаторот, наместо истиот, го пријави наредниот ден во Полициската станица во Охрид“. Тројцата претставници на „Граѓани за Европска Македонија“ не пријавија нарушување на јавен ред и мир, туку сериозни закани по нивниот живот и организирано „Спречување или смеќавање јавен собир“. Уште еднаш потенцираме - не пријавивме сторен прекршок, туку пријавивме сторени кривични дела!
Третата невистина која МВР ја пласираше е дека „трибината не била јавно закажана“. Ви доставуваме на увид копија од јавното соопштение за трибината во Струга (на македонски и на албански јазик) кое беше испратено до повеќе медиуми, како и фактури за емитување на телоп со соопштението за трибината. Од фактурите јасно се гледа дека соопштението било објавувано од 16.02.2009 до 18.02.2009 год. на ТВ Калтрина од Струга и на ТВМ од Охрид!
Укажуваме и на три тенденциозности во информирањето од страна на МВР.
Првата тенденциозност е очигледна во напомената дека организаторите на трибината „...до Полициската станица во Струга не доставиле писмено или усмено известување.“
Користиме прилика да го потсетиме МВР на чл. 21 од Уставот, според кој „Граѓаните имаат право мирно да се собираат и да изразуваат јавен протест без претходно пријавување и без посебна дозвола.“ Логично се поставува прашањето: Според кој Устав работи МВР, кога ни го наоѓа како маана тоа што сме го искористиле уставното право мирно да се собереме „без претходно пријавување и без посебна дозвола“?
Имајќи предвид дека согласно нашиот Устав, „Користењето на ова право може да биде ограничено само во услови на воена и вонредна состојба“, го прашуваме МВР дали (и кога) во Струга е прогласена воена или вонредна состојба?
Втората тенденциозност се состои во нејасниот опис дека „Настанала меѓусебна вербална расправија во која спротивставените страни си упатиле пцовки и непристојни навреди“. Од ваквиот нејасен опис може да се извлече погрешен заклучок дека организаторите на трибината биле „спротиставената страна“ која упатувала „пцовки и непристојни навреди“. За жал, некои медиуми му подлегнаа на ваквото класично полициско подметнување невистини и објавија таква дезинформација. До кога МВР ќе се служи со подметнување дезинформации во обид жртвите на кривични дела да ги претстави како соучесници-прекршители?
Третата тенденциозност се состои во обидот на МВР да го оправда насилничкото прекинување на трибината во Струга како резултат на оправдано „негодување кај дел од граѓаните“ поради тоа што демек „трибината не била јавно закажана“. Необјасниво е како е можно во една демократска земја полицијата да го игнорира насилството. Голем срам за нашата држава е тоа што поради очигледното игнорирање на насилството, сме доведени во ситуација да го потсетуваме МВР дека сериозните закани по нашиот живот претставуваат составен елемент на кривичното дело „Спречување или смеќавање јавен собир“: „Тој што со сила, сериозна закана, измама или на друг начин ќе спречи или ќе смеќава свикување или одржување мирен јавен собир, ќе се казни со парична казна или со затвор до една година.“

Токму затоа, го повикуваме МВР,
1) да престане со невистинитото и тенденциозно информирање во врска со насилното прекинување на трибината во Струга;
2) да престане да го игнорира насилството што се случи во Струга, особено упатувањето сериозни закани по животот на оние кои сакаа да го остварат уставно загарантираното право на слобода на говор;
3) да ги открие сторителите на кривичното дело „Спречување или смеќавање јавен собир“ кои покрај упатувањето на сериозни закани, навреди и клевети кон организаторите, физички го попречуваа не само остварувањето на нашето право на мирен собир, туку и правото на слобода на говорот.